Aktor, reżyser, dyrektor teatru, ur. 6 czerwca 1815 w Markuszowie k. Puław – zm. 5 listopada 1891 w Krakowie. Był synem Joanny Przepałkowskiej, adoptowanym przez jej męża Rocha Ładnowskiego, bratem Alojzy Bucholtz, mężem Rozalii Ładnowskiej, ojcem trójki aktorów: Bolesława Ładnowskiego, Aleksandry Rakiewiczowej i Bronisławy Wolskiej.
Mając dwanaście lat, uciekł ze szkoły i wstąpił do 4 pułku strzelców pieszych (służył w nim półtora roku jako trębacz). Debiutował w maju 1831 w zespole Tomasza Andrzeja Chełchowskiego w Lublinie. Początkowo grał niewiele, nie otrzymując gaży. W zespole Chełchowskiego występował do 1837. Później los jego był rozmaity, związany głównie ze sceną krakowską i scenami prowincjonalnymi na wschodzie kraju. Zamieszany w wypadki polityczne 1862 został w początku kwietnia został wysiedlony z zaboru rosyjskiego. Dzięki raportowi policyjnemu z tego roku wiemy, że Ładnowski miał „wzrost średni, włosy ciemno blond, oczy czarne, nos i usta mierne, twarz owalną”. Jeśli zaś chodzi o aktorstwo, to Hilary Meciszewski pisał, iż obdarzony był talentem do ról groteskowych, nade wszystko zaś do ról polskich Żydów chałatowych. W rolach tych „zachowanie jego było swobodne, a pomysły szczęśliwe”. W rolach komicznych Ładnowski był „gibki, zwinny i ruchliwy” (Karol Estreicher), natomiast w rolach poważnych „karykaturyzował”. Bardzo chwalony był, nawet przez samego autora, za role w sztukach Fredry; grał m.in. Jowialskiego (Pan Jowialski), Łatkę (Dożywocie), Kapkę (Odludki i poeta). Według Estreichera był „najdoskonalszy w komicznym charakterze Papkina w Zemście”.
Ładnowski jest autorem różnorodnych gatunkowo utworów teatralnych: komedii, fars, dramatów historycznych (Eudoksja Czartoryska, Jakub Szela). Największą popularność zyskał jednak monodram Berek zapieczętowany. Napisał też III część Krakowiaków i Górali zatytułowaną Skarby i upiory, która otrzymała nagrodę w 1872 na konkursie dramatycznym w Krakowie. Pisywał wiersze okolicznościowe.
Więcej szczegółów biograficznych na stronie Encyklopedii Teatru Polskiego → Aleksander Ładnowski
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN, Warszawa 1973.
