Reżyser, pedagog, dyrektor teatru i jeden z najwybitniejszych współczesnych aktorów europejskich. W latach 70. zdobył szacunek krytyki i uznanie widzów dzięki klasycznym rolom w jego macierzystym warszawskim Teatrze Ateneum (Głupi Jakub Rittnera), występom w Teatrze Telewizji i kreacjom w filmach Andrzeja Wajdy - Ziemia obiecana, Bez znieczulenia i Dyrygent: za tę ostatnią rolę otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia na Berlinale.
Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego pozostał we Francji. Grał w spektaklach Antoine’a Viteza, dołączył do wielokulturowego zespołu Petera Brooka pracującego nad Mahabharatą (1985). Opanował do perfekcji język francuski, co w 1993 roku zaowocowało zaproszeniem do pracy w Comédie Française (rola tytułowa w Molierowskim Don Juanie). Wkrótce został jednym z jej honorowych socjetariuszy, częścią prawdziwej teatralnej „elity elit”. W Paryżu zagrał m.in. Tartuffe’a w Świętoszku Moliera i Henryka w Ślubie Gombrowicza. Uczył aktorstwa w École du Théâtre National de Chaillot, później w École Nationale Supérieure des Arts et Techniques du Théâtre w Lyonie.
Do Polski wracał powoli – najpierw wybitnymi rolami w Teatrze Telewizji w latach 90-tych – Ryszardem III, Koriolanem, Krawcem. Reżyserował w Teatrze Narodowym i Teatrze Polonia (Ryszard II Szekspira i Dowód Auberna). W 2011 roku został dyrektorem Teatru Polskiego w Warszawie, przemyślanym repertuarem i własnymi kreacjami rzucił wyzwanie zespołowi sceny narodowej. Zapraszał do swojego teatru Jacquesa Lasalle’a (Szkoła żon Moliera, Król Lear Szekspira), Petera Steina (Borys Godunow Puszkina) i Dana Jemmetta (Burza Szekspira).
Cały czas obecny w polskim kinie, pokazał swoje mistrzostwo psychologiczne i transformacyjne zwłaszcza w dwóch filmach: jako inwigilowany przez ukochaną kobietę pisarz w Różyczce (2010) i malarz Zdzisław Beksiński (główna nagroda aktorska na festiwalu w Locarno) w Ostatniej rodzinie (2016). Z niedawnych ról w miniserialach zapamiętano najsilniej jego uwikłanego w tajemnice przeszłości dziennikarza z klimatycznego serialu Rojst i starego paryskiego krawca prowadzącego drugie, ekstatyczne życie jako drag queen (Królowa).
W teatrze był charyzmatycznym Prorokiem Ilją u Spišaka i Słobodzianka, zapętlonym w szalonych rytuałach pamięci Krappem (Ostatnia taśma i dwie inne jednoaktówki Becketta). Otrzymał Grand Prix festiwalu Gombrowiczowskiego za rolę Witolda Gombrowicza w Deprawatorze Macieja Wojtyszki.
Był jednym z pierwszych aktorów, którzy po wznowieniu działalności Teatru Starego w Lublinie wystąpił na tej scenie – w maju 2012 roku zaprezentował spektakl Wokół Szekspira. Powrócił w październiku 2022 roku monodramem Lear w reżyserii Janusza Opryńskiego.
Przygotowując się do roli Leara, powiedział w jednym z wywiadów:
Mam 76 lat, zrozumiałem, że pewne rzeczy na świecie są nieuchronne, na przykład zło. Muszę się z tym pogodzić. Przestałem się łudzić, że można zbudować inny, wspaniały świat. Barbarzyństwo rosyjskie w Ukrainie dowodzi, że zbyt optymistyczne myślenie o człowieku jest naiwne i nierozsądne.
Łukasz Drewniak
