(ang. one-act play, fr. pièce en un acte, niem. Einakter)
Utwór dramatyczny w jednym akcie, najczęściej komedia; początkowo jednoaktówka była tylko teatralnym rozmiarem, jedną z wielu małych plebejskich form scenicznych, kojarzonych z ideą variétés (rozmaitości). Znał je antyk (mim), średniowiecze (le dit, farsa, sottie), renesansowe zespoły wędrowne. Przez wieki egzystując poza estetyką, niezależna od oficjalnego dramatu, otwarta na rozmaite wpływy, na błazeństwo, parodię, na komercję, była jednoaktówka atrakcyjna dla różnych buntowników i odnowicieli teatru, w XIX w. dla romantyków, a potem propagatorów małych intymnych scen, w XX w. zaś dla awangardystów. Giętka forma jednoaktówki otworzyła się tym razem na groteskę, chwyty burleskowe, komediowe i farsowe, pozwalające wyrazić kontrastową wobec nich tragiczną wizję świata.
Fragment hasła Dobrochny Ratajczakowej, całość → Encyklopedia Teatru Polskiego
