Janusz
OPRYŃSKI

Reżyser teatralny, od 1976 roku związany z lubelskim Teatrem Provisorium, jeden z liderów polskiego off-u. Mówi o sobie, że ukształtowała go europejska literatura na styku dwóch światów – Dostojewski i Jerofiejew, Miłosz i Herling-Grudziński.

Przedstawienia Provisorium z lat 70. i 80. Nie nam lecieć na wyspy szczęśliwe (1979), Wspomnienia z domu umarłych (1983) ugruntowały jego pozycję – artysty zbuntowanego wobec systemu politycznego i teatru jako instytucji. Po 1989 roku w swoich spektaklach (Z nieba przez świat do samych piekieł, Współczucie) szukał odpowiedzi na pytanie o kondycję człowieka w epoce posttotalitarnej.

W latach 1996-2010 Provisorium połączyło swe siły z Kompanią „Teatr”, a Opryński stworzył duet reżyserski z Witoldem Mazurkiewiczem. Realizacje z tamtego okresu badały związki scenicznej groteski z naturalizmem, były próbami zdefiniowania przeklętych polskich uwikłań (Ferdydurke Gombrowicza, Do Piachu Różewicza, Homo Polonicus Piwowarskiego). Ostatnie 15 lat działalności artystycznej Opryńskiego to skupienie na scenicznych adaptacjach wielkiej prozy – Braci Karamazow, Idioty i Biesów Dostojewskiego, Lodu Dukaja, Mistrza i Małgorzaty Bułhakowa, Łaskawych Littela. Reżyser czytał je niczym traktaty religijno-moralne, przyglądał się w nich triumfom Zła, pokazywał skutki etycznych przewartościowań.

W opublikowanych w 1979 roku 22 tezach do przemyślenia, manifeście młodego inteligenta i twórcy-nonkonformisty Opryński zapisał zdanie, które do dziś może być mottem jego przedstawień:

Pamiętaj, że teatr jest miejscem, gdzie najtrudniej jest kłamać.

W Teatrze Starym konsultował od strony reżyserskiej pierwszy oryginalnie przygotowany w 2013 roku spektakl muzyczny Wieczorem, łączący poezję Józefa Czechowicza, jazzowe interpretacje Włodka Pawlika oraz muzyczne osobowości Doroty Miśkiewicz, Kuby Badacha i artystów lubelskiej sceny muzycznej.

Jest także reżyserem spektaklu przygotowanego na jubileusz 200-lecia – Lear, którego premiera miała miejsce 20 października 2022 roku.

Łukasz Drewniak

Wyszukaj

Wpisz poniżej wyszukiwaną frazę, po czym wciśnij przycisk "Szukaj".

Cookies

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie na naszej stronie stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze strony oznacza, że cookies będą zamieszczane w Państwa urządzeniu; więcej informacji znajdą Państwo w polityce prywatności.

Należy zaakceptować cookies, aby przeglądać zawartość strony. Decyzję można w każdym momencie zmienić w ustawieniach przeglądarki.