Stanisław
KRZESIŃSKI

Aktor, reżyser, dramatopisarz, pamiętnikarz, dyrektor teatru, dekorator (1810-1902). Był synem Jana Krzesińskiego – cenionego warszawskiego aktora i śpiewaka operowego. Brat Stanisława – Feliks był sławnym tancerzem, gwiazdą scen w Warszawie i Petersburgu, córka Feliksa – Matylda – była primabaleriną Teatrów Cesarskich w Petersburgu i kochanką cara Mikołaja II. Stanisław w 1827 roku wyjechał z Warszawy i przyłączył się do trupy teatralnej Ignacego Brelewskiego, z którą trafił do Lublina. Jako aktor zdobył uznanie lublinian tytułową rolą w melodramie Żoko, małpa brazylijska, granym w teatrze przy ulicy Jezuickiej w 1829 roku. Później, przyłączając się do kolejnych towarzystw (jak wówczas nazywano zespoły teatralne) lub zakładając własne, objeżdżał cały kraj – grywał w Poznaniu, Kaliszu, Płocku, Krakowie, z rzadka w Warszawie. Występował jednak nie tylko w dużych ośrodkach – wiemy, że na przykład na Lubelszczyźnie jego trupy grywały m. in. w Zamościu, Puławach, Łęcznej, Lubartowie czy Międzyrzecu. Grał najczęściej role charakterystyczne i na prowincji cieszył się znacznym powodzeniem, np. jako Fortunat (Chłop milionowy), Brzydkiewicz (Żydzi), Bazyli (We­sele Figara), Piórko (Pan Geldhab), Hermenegildus Sroczka (Fałszywa Katalani), Kwik (Skalmierzanki). Niekiedy jednak wy­stępował także w innym repertuarze, np. jako Bardos (Krakowiacy i Górale). Pisał także sztuki – spod jego pióra wyszła m. in. melodrama fantastyczna Żywi i umarli, czyli Bandyci w piekle, grana w Lublinie z powodzeniem w 1853 roku i Anna Bell, czyli Piętnaście lat cierpień. Karierę sceniczną zakończył w 1879 roku i wtedy osiadł na dłużej w Lublinie i poświęcił się pamiętnikarstwu. Jego zapiski stanowią bardzo cenne źródło do historii teatru prowincjonanego. Część wspomnień drukował w prasie (m. in. w „Kurierze Lubelskim” i „Gazecie Lubelskiej”, ale sporo z nich zachowało się w rękopisach. W 1957 roku Stanisław Dąbrowski opublikował część z nich pod tytułem Koleje życia, czyli materiały do historii teatrów prowincjonalnych. Rok przed śmiercią Krzesiński opuścił Lublin i zamieszkał u syna w Warszawie. Tam też zmarł i został pochowany w rodzinnym grobie na Powązkach.

tekst: Jarosław Cymerman

Szerszy biogram → w Encyklopedii Teatru Polskiego

Wyszukaj

Wpisz poniżej wyszukiwaną frazę, po czym wciśnij przycisk "Szukaj".

Cookies

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie na naszej stronie stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze strony oznacza, że cookies będą zamieszczane w Państwa urządzeniu; więcej informacji znajdą Państwo w polityce prywatności.

Należy zaakceptować cookies, aby przeglądać zawartość strony. Decyzję można w każdym momencie zmienić w ustawieniach przeglądarki.