Paweł
RATAJEWICZ

Aktor, reżyser, dyrektor teatru, ur. 1818 Parczew pod Kłodawą – zm. 4 czerwca 1885 Tomaszów Lubelski.

Był mężem Marianny Ratajewicz i po raz drugi Amelii Niemczykiewicz, ojcem Feliksa Ratajewicza. Pochodził z rodziny szlacheckiej, nobilitowanej w 1769. Uczęszczał do szkoły w Bielsku, Pińczowie i Lublinie. Po ukończeniu pięciu klas zaczął pracować w sądownictwie.

Debiutował w 1835 w Lublinie w zespole Tomasza A. Chełchowskiego i występował tam do 1841, w 1842–43 był w zespole Jana Okońskiego, w 1843 w zespole Kajetana Nowińskiego w Płocku i Łowiczu. 17 października tego roku w Płońsku zorganizował wraz z Wilhelmem Urbanem swój pierwszy zespół teatralny.

Był jednym z najruchliwszych i najbardziej cenionych antreprenerów prowincjonalnych. Często wzorował się na repertuarze Warszawskich Teatrów Rządowych, między innymi jego zespół wystawił po raz pierwszy na prowincji Halkę.  Jako aktor występował głównie w repertuarze komediowym odtwarzając role charakterystyczne, m.in. Cześnika (Zemsta), Dratewkę (Bankructwo partacza), Ignacego (Marcowy kawaler), Szaruckiego (Majster i czeladnik).

W Lublinie występował ze swoim zespołem  w latach 1854 1855, 1856 Od 25 października do 29 listopada 1857 roku kierował lubelskim teatrem w spółce z Tomaszem A. Chełchowskim, a od końca grudnia 1857 do 27 stycznia 1858 prowadził teatr sam. Potem przyjeżdżał w 1860, 1861, 1862. Od 5 maja 1863 do 5 maja 1866, przez całe trzy lata był antreprenerem lubelskiej sceny.

W tym czasie, w 1865 roku, wytoczono mu proces za odśpiewanie w czasie przedstawienia Krakowiaków i Górali zabronionej przez cenzurę, patriotycznej piosenki i skazano na karę grzywny.

Potem był jeszcze od października 1868 do maja 1869 i w sezonie zimowym 1870/71.  W kalendarzu fotograficznym przygotowanym w Lublinie na rok 1871 postać dyrektora teatru jest oczywiście doskonale rozpoznawalna.

kalendarz fotograficzny 1871

W 1881 występował jako aktor w zespole Marcelego Trapszy, a w 1882 kierował zespołem działowym w Lublinie.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1764–1965, PWN, Warszawa 1973.

Więcej zobacz → Encyklopedia Teatru Polskiego

Wyszukaj

Wpisz poniżej wyszukiwaną frazę, po czym wciśnij przycisk "Szukaj".

Cookies

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie na naszej stronie stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze strony oznacza, że cookies będą zamieszczane w Państwa urządzeniu; więcej informacji znajdą Państwo w polityce prywatności.

Należy zaakceptować cookies, aby przeglądać zawartość strony. Decyzję można w każdym momencie zmienić w ustawieniach przeglądarki.